Najczęstsze błędy podczas udzielania pierwszej pomocy – jak ich uniknąć?
Każdy z nas może w pewnym momencie życia stanąć przed koniecznością udzielenia pierwszej pomocy. To sytuacje nagłe, często pełne stresu i emocji, w których nasze działanie – lub jego brak – może zadecydować o czyimś zdrowiu, a nawet życiu. Mimo najlepszych intencji, wiele osób popełnia błędy podczas udzielania pierwszej pomocy wynikające z niewiedzy, paniki lub braku doświadczenia. Dlatego tak ważne jest, by znać nie tylko prawidłowe procedury, ale też być świadomym typowych pomyłek i ich potencjalnych konsekwencji.
W tym artykule szczegółowo przedstawiamy najczęstsze błędy podczas udzielania pierwszej pomocy i wyjaśniamy, jak ich skutecznie unikać. Wiedza ta może okazać się bezcenna – dosłownie.
Błędy podczas udzielania pierwszej pomocy- Błąd nr 1: Brak oceny bezpieczeństwa
Jednym z podstawowych błędów jest przystępowanie do działań ratunkowych bez wcześniejszej oceny sytuacji. Pomagający, skupiony wyłącznie na poszkodowanym, może sam stać się ofiarą.
Przykłady zagrożeń:
Ruch uliczny (np. udzielanie pomocy na autostradzie bez zabezpieczenia miejsca).
Prąd elektryczny (np. poszkodowany porażony prądem, a instalacja nadal aktywna).
Pożar, dym, toksyczne opary.
Jak uniknąć błędu?
Zatrzymaj się i rozejrzyj – nie działaj automatycznie.
Oceń zagrożenie dla siebie i innych świadków.
Jeśli to możliwe, zabezpiecz miejsce (np. ustaw trójkąt ostrzegawczy, wyłącz zasilanie).
Dopiero po upewnieniu się, że nic Ci nie grozi – podejdź do poszkodowanego.
Błędy podczas udzielania pierwszej pomocy- Błąd nr 2: Niewłaściwe lub zbyt późne wezwanie pomocy
Jednym z najgroźniejszych błędów jest zaniechanie wezwania profesjonalnej pomocy. Czas reakcji zespołu ratownictwa medycznego może być decydujący – każda minuta ma znaczenie, szczególnie w przypadku zatrzymania krążenia czy ciężkich urazów.
Najczęstsze przyczyny błędu:
Przekonanie, że „ktoś inny już wezwał karetkę”.
Strach przed rozmową z dyspozytorem.
Próba samodzielnego działania bez wcześniejszego kontaktu z numerem alarmowym.
Jak uniknąć błędu?
Zadzwoń pod 112 lub 999 natychmiast po ocenie bezpieczeństwa i przytomności.
Mów spokojnie, podaj dokładną lokalizację i opisz, co się dzieje.
Nie rozłączaj się, dopóki dyspozytor nie zakończy rozmowy.
Jeśli jesteś z kimś – wskaż konkretną osobę i wydaj polecenie: „Ty, wezwij pogotowie!”.
Błędy podczas udzielania pierwszej pomocy- Błąd nr 3: Nieprawidłowe wykonanie resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO)
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa jest jedną z najważniejszych interwencji ratujących życie. Niestety, brak wiedzy lub praktyki prowadzi do błędów takich jak:
Uciskanie nie w tym miejscu (np. zbyt wysoko lub zbyt nisko na klatce piersiowej).
Uciski zbyt płytkie (<5 cm u dorosłych).
Zbyt wolne lub zbyt szybkie tempo (optymalnie 100–120 ucisków/min).
Nieprawidłowe oddechy ratownicze lub ich brak w sytuacjach, gdy są konieczne (np. u dzieci).
Jak uniknąć błędu?
Uczestnicz w regularnych szkoleniach z pierwszej pomocy, najlepiej z możliwością ćwiczeń na fantomie.
Utrwalaj sobie schemat: 30 uciśnięć – 2 oddechy (lub same uciski, jeśli nie chcesz wykonywać oddechów).
W razie dostępności – użyj AED (automatyczny defibrylator zewnętrzny) i postępuj zgodnie z instrukcją.
Błędy podczas udzielania pierwszej pomocy- Błąd nr 4: Podawanie płynów lub jedzenia osobie nieprzytomnej
Często – szczególnie u osób starszych – pojawia się odruch, by „napoić chorego”. Tymczasem podanie czegokolwiek osobie nieprzytomnej lub półprzytomnej może spowodować zachłyśnięcie, a nawet zadławienie.
Jak uniknąć błędu?
Jeśli poszkodowany nie jest w pełni przytomny i świadomy – niczego mu nie podawaj.
W przypadku utraty przytomności – sprawdź oddech, udrożnij drogi oddechowe i wezwij pomoc.
Błędy podczas udzielania pierwszej pomocy- Błąd nr 5: Wyciąganie ciał obcych z ran
To bardzo poważny błąd, często wynikający z naturalnego odruchu „usunięcia czegoś niepokojącego z ciała”. Usunięcie ostrego przedmiotu może doprowadzić do masywnego krwotoku lub uszkodzenia narządów wewnętrznych.
Jak uniknąć błędu?
Nigdy nie usuwaj przedmiotu tkwiącego w ranie.
Zabezpiecz przedmiot przed przemieszczaniem się (np. za pomocą opatrunków, bandaży, ręczników).
Unieruchom kończynę lub obszar ciała i czekaj na zespół ratunkowy.
Błędy podczas udzielania pierwszej pomocy- Błąd nr 6: Zła interpretacja stanu poszkodowanego
Brak świadomości, że osoba może być w stanie zagrożenia życia mimo braku widocznych obrażeń, prowadzi do ignorowania objawów takich jak:
Bladość skóry i ust.
Spowolniony lub nieregularny oddech.
Utrata przytomności nawet na chwilę.
Nieskładna mowa lub dezorientacja.
Jak uniknąć błędu?
Traktuj każdą nagłą zmianę stanu zdrowia jako potencjalnie poważną.
Zawsze, gdy masz wątpliwości – wezwij pomoc.
Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, ale oddycha – ułóż go w pozycji bocznej ustalonej.
Błędy podczas udzielania pierwszej pomocy- Błąd nr 7: Panika i paraliż emocjonalny
Czasami największym problemem jest brak działania – osoby postronne czują lęk, obawiają się, że zrobią coś źle, więc… nie robią nic.
Jak uniknąć błędu?
Przypomnij sobie, że nawet podstawowe działania mogą uratować życie.
Skup się na prostych krokach: zabezpieczenie miejsca, sprawdzenie przytomności, wezwanie pomocy, udrożnienie dróg oddechowych, RKO.
Działaj – lepiej zrobić coś niedoskonale, niż nie zrobić nic.
Podsumowanie
Udzielanie pierwszej pomocy to ogromna odpowiedzialność, ale też realna szansa na uratowanie komuś życia. Wiedza teoretyczna i praktyczne umiejętności zdobyte na kursach to klucz do skutecznego działania w sytuacjach kryzysowych. Unikanie najczęstszych błędów to nie tylko kwestia techniki – to również świadomość, odwaga i gotowość do działania.
Zachęcamy do regularnego uczestnictwa w szkoleniach z pierwszej pomocy oraz odświeżania wiedzy. Im więcej ćwiczymy, tym większa szansa, że w realnej sytuacji zadziałamy szybko, skutecznie i bezbłędnie.
Jeśli chcesz wziąć udział w profesjonalnym kursie pierwszej pomocy – sprawdź naszą ofertę lub skontaktuj się z nami. Pokażemy Ci, jak pomagać bezpiecznie i skutecznie!
Jeśli ten artykuł okazał się dla Ciebie przydatny, udostępnij go znajomym na swoich profilach społecznościowych. Śledź nas na Facebooku, Instagramie, TikToku i LinkedInie, aby nie przegapić najnowszych wskazówek związanych z pierwszą pomocą. Zasubskrybuj także nasz kanał na YouTube.
Witaj!
Tworzymy naszego bloga z ogromną pasją i zaangażowaniem. Wkładamy wiele pracy, aby nasze materiały były rzetelne i pomocne. Dzięki temu, co czytasz, możesz zdobyć wiedzę potrzebną do udzielania pierwszej pomocy.
Jeśli chcesz nas wesprzeć, podaruj nam wirtualną kawę.
Będzie nam bardzo miło!
Dziękujemy!